پروژه توسعه ذوب خاتون آباد

شرح کامل پروژه

هدف پروژه، توسعه و نوسازی كارخانه ذوب مس خاتون آباد با ظرفيت توليد مس آندی به ميزان ۱۲۰۰۰۰ تن در سال است.
کارخانه ذوب مس خاتون آباد قبل از توسعه با ظرفيت اسمی توليد ۸۰ هزار تن مس آندی با خلوص ۹۹٫۴ درصد با استفاده از تکنولوژی کوره های فلاش در حال فعاليت بود.

فرآیند پروژه

فرآیند ذوب کارخانه خاتون‌آباد مجتمع مس شهر بابک شامل واحدهای انبار کنسانتره، واحد اختلاط و انتقال مواد (Blending)، خشک‌کن، سیستم جمع‌آوری غبار، کوره فلش (Flash Furnace)، کوره الکتریکی (Electric Furnace)، کنورتر (Converting Furnace)، کوره آندی (Refining Furnace)  و چرخ ریخته‌گری (Casting Wheel) است.
این پروژه دارای ۳ واحد اصلی، کوره فلش، کوره کنورتور و واحد کوره چرخه ریخته‌گری و آند است.
در پروژه توسعه ذوب مس خاتون‌آباد تقریبا ۱۰۰ درصد واحد کوره فلش تغییر کرده است، تجهیزات به‌طور کامل به‌روزرسانی شده‌اند، بقیه نواحی مانند کوره کنورتور و آند تغییرات زیادی نداشته و تنها در حد ۵ درصد برای افزایش ظرفیت تغییرات داشته‌اند. در گذشته خشک‌کن‌های قدیمی با سوخت گاز طبیعی برای کنسانتره مورد استفاده قرار می‌گرفت اما در پروژه ذوب مس خاتون‌آباد از خشک‌کن‌های بخار (Steam Dryer) به‌عنوان جایگزین استفاده می‌شود که این تجهیز از شرکت کومرا فنلاند خریداری و نصب شده است. خشک‌کن‌های جدید تا حد زیادی قابلیت کاهش رطوبت را دارا هستند و به نسبت خشک‌کن‌های قدیمی بهینه‌تر عمل می‌کنند و مصرف سوخت کاملا حذف شده است. در واقع استفاده از بخار، یک سیستم استفاده مجدد را فراهم می‌کند و بخار تولیدی از بویلر برای خشک‌کردن کنسانتره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روش ذوب فلش رطوبت کنسانتره مس باید کمتر از ۳/۰ درصد باشد.

دستاورد برای کشور

با اجرای طرح توسعه کارخانه ذوب مس، افزایش ظرفیت تولید مس آندی کشور با سبزتر شدن صنعت مس و حرکت در مسیر توسعه پایدار همراه شد. طرح توسعه کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد با اعمال تغییرات در تکنولوژی و مدرن‌سازی تجهیزات و فرآیندها، به افزایش میزان ظرفیت تولید مس آندی و همچنین کاهش انتشار آلودگی های زیست محیطی ناشی از فرآیند تولید و در نتیجه صیانت از محیط‌ زیست پرداخته است. این پروژه، به دلیل تحریم، از همراهی صاحب تکنولوژی پروژه (شرکت اتوتک فنلاند) محروم شد. این موضوع، باعث خودکفایی شد و پروژه به لطف نیروهای داخلی اجرا گردید.
دوره خاموشی کارخانه ذوب مس خاتون آباد، بخش اساسی عملیات اجرایی پروژه توسعه ذوب خاتون آباد است که شامل توقف تولید کارخانه موجود، اصلاح تکنولوژی، مدرن کردن، نوسازی و افزایش ظرفیت کوره فلش ذوب (حذف آلاینده گاز دی اکسید گوگرد) و تعویض الکتروفیلترهاست که با هدف کاهش آلایندگی و توسعه تولید تعریف شده است. نظر به فشارهای وارده به پروژه و همچنین محدودیت های عدم حضور صاحب تکنولوژی (شرکت اتوتک) و دیگر ناظران خارجی و تمرکز حجم بسیار زیاد فعالیت های اجرایی در فضای محدود کوره فلش، زمانبندی تفصیلی دقیق مدت زمان فشرده ۵ ماه خاموشی به کمک تیم فنی خبره و دارای تجربه مشابه تهیه و پس از تحلیل ۳۰ مسیر با روش نوین تحلیل مسیرهای بحرانی (مسیرهای شناوری چندگانه از طریق شناوری آزاد رابطه فعالیت ها) و پس از غلبه بر چالش های تأمین کالا و اجرا به صورت روزانه کنترل گردید تا انحراف از ۵ ماه برنامه ای حداقل باشد و در نهایت با ۲۳ روز تأخیر این امر محقق گردید که در شرایط تحریم و عدم حضور خارجی ها رکورد محسوب می شود و درس آموخته های تجربه حاضر می تواند در سایر صنایع برای پروژه های Brown Field ارزشمند باشد.